Zmiana skali podatkowej, nowe ulgi, modyfikacja rozliczania składek zdrowotnych… To tylko namiastka zmian, przed jakimi stali polscy przedsiębiorcy w ostatnim czasie. Teraz kiedy termin rozliczeń z fiskusem zbliża się wielkimi krokami, wielu właścicieli firm nadal poszukuje optymalizacji podatkowej. Czy możliwości aktualnego systemu podatkowego pozwolą im zamortyzować podatek dochodowy za 2022 rok, czy będą utrudnieniem?

Poważne zmiany dla przedsiębiorców na skali podatkowej

Nowe zasady opodatkowania wprowadzają wiele zmian dla przedsiębiorców, którzy rozliczają się według skali podatkowej. Teraz mogą oni skorzystać z 12-procentowej stawki podatku za cały rok, pod warunkiem że ich dochód nie przekracza 120 000 zł. Aby obliczyć wysokość podatku, należy od dochodu odjąć kwotę zmniejszającą, która wynosi 3600 zł. Nadwyżka od 120 000 zł zostanie opodatkowana 32-procentową stawką podatku.

- Jeśli przedsiębiorca wpłacił zaliczki na początku roku, gdy pierwszy próg skali wynosił 17 proc., a teraz, po zmianie przepisów, jego podatek wynosi mniej, będzie miał prawo do zwrotu nadpłaconych kwot po złożeniu deklaracji podatkowej na koniec roku – wyjaśnia Krzysztof Wojtas, prezes zarządu BrainSHARE IT, producenta programu SaldeoSMART.

Składka zdrowotna już bez odliczeń

- Największą zmianą, z którą muszą zmierzyć się przedsiębiorcy, jest odebranie im możliwości odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Taka zmiana w świetle uzależnienia jej wysokości od przychodów może okazać się niekorzystna – dodaje Krzysztof Wojtas.

Wspomniane modyfikacje nie dotyczą jednak przedsiębiorców opodatkowanych kartą podatkową i ryczałtem. Ich składka wynosi bowiem 9% wysokości minimalnego wynagrodzenia (na karcie podatkowej) oraz stałą wartość uzależnioną od progu przychodu (na ryczałcie).

Ale to nie koniec komplikacji ze składką zdrowotną…

Opisane zmiany mają wpływ na roczne rozliczenie składek zdrowotnych. Warto zauważyć, że możliwość odliczenia składki zdrowotnej od dochodu, a nie jak było wcześniej od podatku, niekorzystnie wpływa na wysokość odliczeń zobowiązań podatkowych. Co więcej, przy skali podatkowej nie można w ogóle skorzystać z takiego odliczenia. Odliczenia dotyczą wyłącznie przedsiębiorców rozliczających się tzw. liniówką (z ograniczeniem wartości odliczenia składek do 8700 złotych rocznie), kartą podatkową (odliczeniu podlegać może 19 proc. zapłaconej składki) i ryczałtem (50 proc. składek).

- Warto wspomnieć jeszcze o jednym. Przedsiębiorcy rozliczający się podatkiem liniowym nie będą mogli wykazać składki zdrowotnej do ZUS w rocznym rozliczeniu w formie ulgi podatkowej, jeśli składka ta podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu – mówi Krzysztof Wojtas z SaldeoSMART.

Nie tylko złe wieści

Od 2022 roku przedsiębiorcy mają możliwość skorzystania z nowych ulg podatkowych, takich jak np. ulga na inwestycje badawczo-rozwojowe, która pozwala na odliczenie od podatku wydatków związanych z prowadzeniem badań i rozwojem nowych produktów czy usług. Kolejnymi z ulg, które mogą korzystnie wpłynąć na roczne rozliczenie podatkowe, są między innymi:

• Ulga termomodernizacyjna, dzięki której możliwe jest odliczenie od podatku kosztów związanych z modernizacją i termomodernizacją budynków przedsiębiorstwa.
• Ulga na złe długi w transakcjach z podatnikami VAT pozwalająca na odliczenie od podatku kwoty VAT należnej od faktury, której podatnik nie zapłacił, a której termin płatności upłynął przed upływem 150 dni od dnia wymagalności.
• Ulga na nabycie nowych technologii, która uprawnia do odliczenia od podatku kosztów nabycia nowych technologii związanych z produkcją, przetwarzaniem i dystrybucją produktów lub usług.

Do nowych ulg, z których przy tegorocznym rozliczeniu z fiskusem będzie można skorzystać po raz pierwszy, zalicza się:

• ulgę na zabytki,
• ulgę na inwestycję w spółki alternatywne,
• ulgę z tytułu opłacania składek na rzecz związków zawodowych.

Jakie ulgi i odliczenia dla wybranej formy opodatkowania?

W rozliczeniu rocznym niemal każdemu przedsiębiorcy przysługuje ulga podatkowa, ale uzależniona jest od formy wybranego opodatkowania. Przykładowo, w rozliczeniu PIT-36 powyższe, nowe ulgi są dostępne, ale jednocześnie nie ma możliwości odliczenia składek zdrowotnych. Z kolei przy rozliczeniu rocznym PIT-5 nie można skorzystać z ulgi na składki na rzecz związków zawodowych, a składki ubezpieczeniowe są limitowane do 8700 zł rocznie. PIT-28 pozwala na odliczenie jedynie ulgi na zabytki, składki na ubezpieczenie zdrowotne, ulgi na terminal płatniczy oraz składki na rzecz związków zawodowych. Osoby rozliczające się za pomocą karty podatkowej PIT-16A nie mogą skorzystać z nowych ulg. Należy jednak pamiętać, że każda ulga podatkowa ma swoje własne warunki i ograniczenia, a także musi zostać odpowiednio udokumentowana.

Jak widać, w tym roku możliwości skorzystania z ulg oraz metody odliczeń podatkowych uległy znacznej modyfikacji. Według założeń rządu, dzięki wykorzystaniu w pełni potencjału systemu podatkowego przedsiębiorcy będą mogli znacząco zmniejszyć podatek dochodowy za rok 2022. Czy tak jednak będzie w praktyce?